W roku 2015 minie 70 lat od podjęcia w 1945 roku przez Naród Polski gigantycznego wysiłku odbudowy obróconych w zgliszcza miast historycznych i zabytków architektury i przywrócenia ich społeczeństwu jako nośników pamięci kulturowej. Dziedzictwo jako źródło tożsamości, zagrożone niekontrolowanym rozwojem i regionalnymi konfliktami i kataklizmami, to główny temat obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa w roku 2014, ale zawsze pozostanie on tematem ponadczasowym. Obecnie obchodzimy, wspólnie z PKN ICOMOS, 50 rocznicę utworzenia niezależnej pozarządowej, ogólnoświatowej organizacji powołanej do ochrony dziedzictwa kulturowego. Idea ta pojawiła się na 2. Międzynarodowym Kongresie Architektów, Konserwatorów i Techników Zabytków, który uchwalił w 1964 roku słynną Kartę Wenecką, a prof. Piero Gazzola zaproponował aby pierwsze Zgromadzenie Generalne ICOMOS miało miejsce w Warszawie i Krakowie w czerwcu 1965 roku. W 2000 roku, po trzech latach przygotowań i dyskusji merytorycznej w gronie ekspertów, reprezentujących uczelnie Florencji, Wenecji, Rzymu, Budapesztu, Valadolid i Krakowa, wsparte programem UE Culture 2000, z inicjatywy naukowców Politechniki Krakowskiej przyjęto w Krakowie – ówczesnej stolicy kulturalnej Europy – dokument pn. Karta Krakowska 2000, definiujący podstawowe cele, metody i środki, służące ochronie dziedzictwa architektonicznego, a którego przewodnią myślą było przekonanie, że „Dziedzictwo historyczne może być fundamentem nowoczesnej cywilizacji”.
Włączamy się w ten nurt, dedykując Drugi Kongres Konserwatorów Polskich nie tylko uznanym doświadczeniom polskiej szkoły konserwatorskiej, ale także refleksji i debacie nad współczesnymi wyzwaniami, jakie stoją przed ideą ochrony dziedzictwa jako źródła tożsamości kulturowej i nośnika uniwersalnych wartości naszej cywilizacji. Organizatorzy reprezentują niezależne społeczne organizacje zawodowe, środowiska naukowe i instytucje rządowe:
– Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, które powstało 35 lat temu na fali solidarnościowych przemian, dołączając tym samym do ponad 110 letniej tradycji Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości,
– Politechnikę Krakowską, inaugurującą 70 lat temu na Wawelu nową, powojenną uczelnię opartą na przedwojennej profesurze i młodej, patriotycznej i profesjonalnej kadrze, której celem było wykształcenie specjalistów zdolnych podjąć dzieło odbudowy i rozwoju kraju,
– Narodowy Instytut Dziedzictwa, rządową agendę MKiDN, prawnego sukcesora zasłużonego Ośrodka Dokumentacji Zabytków, powołanego 53 lata temu i kontynuującego misję, powstałego jeszcze w 1918 roku, u progu niepodległości, Referatu Sztuki w MWRiOP. To już 97 lat polskiej państwowej służby konserwatorskiej.
